Mój Prąd 4 – kto może skorzystać i jak uzyskać dofinansowanie?

Czym jest program Mój Prąd 4 i jakie są jego cele

Ewolucja programu Mój Prąd

Program Mój Prąd to jedna z najbardziej rozpoznawalnych inicjatyw wspierających transformację energetyczną w Polsce, skierowana do osób fizycznych inwestujących w energetykę prosumencką, czyli taką, w której odbiorca energii staje się jednocześnie jej producentem. Od momentu uruchomienia pierwszej edycji w 2019 roku, program cieszy się ogromnym zainteresowaniem i stanowi kluczowy element strategii zwiększania udziału OZE (odnawialnych źródeł energii) w miksie energetycznym kraju.

Kolejne edycje – od 1.0 aż po 3.0 – koncentrowały się przede wszystkim na wsparciu zakupu i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznych (PV), czyli przydomowych paneli słonecznych produkujących energię elektryczną na potrzeby własne. W odpowiedzi na dynamiczne zmiany rynkowe i technologiczne oraz nowe potrzeby użytkowników, w 2022 roku wystartowała czwarta edycja programu – Mój Prąd 4.0, która wprowadziła istotne nowości i rozszerzenia, otwierając drzwi do bardziej kompleksowego podejścia do zarządzania energią w domach jednorodzinnych.

Główne założenia programu Mój Prąd 4

Mój Prąd 4.0 to już nie tylko wsparcie samego zakupu paneli fotowoltaicznych, ale pakiet dofinansowań do całego ekosystemu energetycznego domu, obejmujący także:

• Magazyny energii – urządzenia umożliwiające przechowywanie nadwyżek energii z fotowoltaiki na własny użytek
• Systemy zarządzania energią (HEMS/EMS) – inteligentne rozwiązania optymalizujące zużycie energii w gospodarstwie domowym
• Magazyny ciepła – wspierające efektywne wykorzystanie energii cieplnej
• Ładowarki do pojazdów elektrycznych (EV) – wpisujące się w strategię rozwoju elektromobilności

Taka zmiana podejścia wynika z potrzeby stworzenia bardziej zrównoważonego i autonomicznego systemu energetycznego, w którym prosument nie tylko produkuje prąd, ale również zarządza nim i efektywnie wykorzystuje na własne potrzeby, co przekłada się na mniejsze obciążenie sieci publicznej oraz niższe rachunki za energię.

Program adresowany jest do osób fizycznych, które korzystają z systemu net-billing, a więc rozliczają energię elektryczną nie w formie „magazynu energii w sieci”, jak w starszym systemie opustów (net-metering), lecz w postaci sprzedaży nadwyżek energii po cenie rynkowej. Mój Prąd 4 wspiera więc osoby, które wdrażają nowe podejście do produkcji i konsumpcji energii, zgodne z aktualnymi przepisami i realiami rynku energii.

Znaczenie programu dla polskiej transformacji energetycznej

Rola programu Mój Prąd 4.0 w procesie dekarbonizacji polskiej energetyki i poprawy bezpieczeństwa energetycznego jest nie do przecenienia. Polska, jako kraj wciąż w dużym stopniu oparty na węglu, potrzebuje efektywnych narzędzi wspierających rozwój energetyki odnawialnej, a programy takie jak Mój Prąd są jednym z fundamentów tej zmiany.

Dzięki wsparciu finansowemu setki tysięcy gospodarstw domowych decydują się na instalację paneli fotowoltaicznych, co realnie przekłada się na redukcję emisji CO₂, mniejsze zapotrzebowanie na energię z elektrowni konwencjonalnych oraz wzrost niezależności energetycznej obywateli. Nowe elementy programu – jak dofinansowanie do magazynów energii – jeszcze bardziej zwiększają efektywność takich inwestycji, pozwalając na gromadzenie i wykorzystywanie energii w sposób bardziej przewidywalny i zoptymalizowany.

Co więcej, poprzez wspieranie zakupu systemów HEMS i EMS, program promuje nowoczesne, inteligentne rozwiązania zarządzania energią, wpisujące się w ideę smart home. To nie tylko zwiększa komfort użytkowania i efektywność energetyczną, ale również uczy nowych nawyków i buduje świadomość ekologiczną społeczeństwa.

Kluczowe wartości dofinansowania

W ramach programu Mój Prąd 4.0, możliwe jest uzyskanie następujących kwot dofinansowania:

• do 6000 zł na zakup i montaż mikroinstalacji PV
• do 5000 zł na magazyn ciepła
• do 16000 zł na magazyn energii elektrycznej
• do 3000 zł na system zarządzania energią HEMS/EMS
• do 7500 zł na ładowarkę do pojazdu elektrycznego (w zależności od warunków)

Dodatkowo, osoby które wcześniej korzystały z wcześniejszych edycji programu, ale przejdą na system net-billing i rozbudują instalację o nowe elementy, również mogą ponownie ubiegać się o wsparcie, pod warunkiem spełnienia określonych warunków formalnych.

Całościowy model programu zakłada więc nie tylko dofinansowanie nowych inwestycji, ale też modernizację istniejących systemów, co czyni go bardziej elastycznym i adekwatnym do szybko zmieniających się warunków rynkowych.

Społeczny i gospodarczy wymiar programu

Poza oczywistymi korzyściami ekologicznymi i energetycznymi, program Mój Prąd 4.0 ma również znaczenie społeczno-gospodarcze. Dzięki jego funkcjonowaniu rośnie zainteresowanie tematyką OZE, rozwija się rynek usług instalatorskich i inżynieryjnych, a firmy z sektora energetyki odnawialnej zyskują nowe możliwości wzrostu. Dla wielu rodzin inwestycja w fotowoltaikę staje się bardziej przystępna finansowo, a zmniejszenie rachunków za energię to realne wsparcie domowego budżetu.

W dłuższej perspektywie program ten może przyczynić się do spłaszczenia szczytów zużycia energii, zwiększenia autokonsumpcji i odciążenia krajowej sieci energetycznej, co jest kluczowe zwłaszcza w kontekście rosnącej liczby odbiorców i przeciążenia infrastruktury.

Dlatego Mój Prąd 4.0 to nie tylko program dotacyjny – to element polityki energetycznej i klimatycznej, który w przystępny sposób wprowadza obywateli w świat nowoczesnej energetyki i pozwala im aktywnie uczestniczyć w procesie zmian. Dla wielu osób jest to również pierwszy krok ku pełniejszej niezależności – energetycznej, finansowej i środowiskowej.

Dla kogo przeznaczony jest Mój Prąd 4 i jakie są warunki

Podstawowe wymagania wobec wnioskodawcy

Program Mój Prąd 4.0 jest przeznaczony dla osób fizycznych, które zdecydowały się na inwestycję w mikroinstalację fotowoltaiczną i spełniają określone przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) kryteria. Kluczowym warunkiem uczestnictwa w programie jest korzystanie z systemu rozliczeń net-billing, który zastąpił wcześniejszy model net-metering.

Aby ubiegać się o dofinansowanie, wnioskodawca musi:

• być osobą fizyczną wytwarzającą energię elektryczną na potrzeby własne,
• posiadać zawartą umowę kompleksową z operatorem systemu dystrybucyjnego (OSD), która potwierdza przyłączenie instalacji PV do sieci,
• korzystać z systemu net-billing (czyli rozliczenia energii na podstawie jej wartości rynkowej),
• posiadać nową instalację, przyłączoną po 1 kwietnia 2022 roku, lub rozbudować dotychczasową i zmienić system rozliczania.

Tylko spełnienie wszystkich powyższych warunków uprawnia do złożenia wniosku o dofinansowanie w ramach czwartej edycji programu.

Zakres inwestycji objęty wsparciem

Mój Prąd 4.0 nie ogranicza się jedynie do paneli fotowoltaicznych. Jego celem jest wsparcie kompleksowych rozwiązań pozwalających na efektywne wykorzystanie energii, jej magazynowanie oraz zarządzanie. Dlatego można uzyskać dofinansowanie na następujące elementy:

• Mikroinstalacja fotowoltaiczna – standardowy zestaw paneli PV do produkcji energii na potrzeby gospodarstwa domowego,
• Magazyn energii elektrycznej – urządzenie umożliwiające gromadzenie nadwyżek energii wytwarzanej w dzień i wykorzystywanie jej np. wieczorem,
• Magazyn ciepła – np. zbiornik buforowy lub zasobnik CWU, który współpracuje z instalacją grzewczą,
• System zarządzania energią HEMS/EMS – inteligentne urządzenia pozwalające kontrolować przepływy energii w domu,
• System ładowania samochodów elektrycznych (EV) – ładowarka zintegrowana z domową instalacją energetyczną.

Ważne jest, by wszystkie urządzenia objęte dofinansowaniem były nowe, kompletne i użytkowane zgodnie z przeznaczeniem. Nie można składać wniosku na urządzenia używane, zakupione z drugiej ręki ani już wcześniej dofinansowane z innych programów publicznych.

Kiedy nie można skorzystać z programu?

Choć program Mój Prąd 4.0 ma na celu objęcie jak najszerszego grona beneficjentów, nie każdy może z niego skorzystać. Istnieje kilka wykluczeń formalnych, które warto znać przed złożeniem wniosku. Z programu nie mogą skorzystać:

• osoby, które korzystają jeszcze z systemu net-metering (opustów) i nie planują przejścia na net-billing,
• osoby, które otrzymały już dofinansowanie w ramach wcześniejszych edycji programu, bez wprowadzania nowych elementów (np. magazynu energii),
• osoby, które zainstalowały system PV przed 1 kwietnia 2022 r. i nie zmieniły modelu rozliczania,
• osoby, które nie mają umowy kompleksowej z OSD, lub ich instalacja nie została prawidłowo zgłoszona i przyłączona do sieci.

Błędy formalne, takie jak niepełna dokumentacja, brak potwierdzenia przyłączenia lub podanie nieaktualnych danych, również mogą skutkować odrzuceniem wniosku. Dlatego tak ważne jest, aby dokładnie zapoznać się z wytycznymi zawartymi w regulaminie programu i załącznikach publikowanych na stronie gov.pl oraz NFOŚiGW.

Kto może ubiegać się o kolejne dofinansowanie?

Ciekawym rozwiązaniem wprowadzonym w czwartej edycji programu jest możliwość ponownego ubiegania się o dofinansowanie przez osoby, które już wcześniej skorzystały z programu Mój Prąd, ale teraz przejdą na system net-billing i rozszerzą swoją instalację o dodatkowe komponenty, takie jak magazyn energii czy system zarządzania energią.

W takim przypadku należy spełnić warunki:

• rozliczać się w net-billingu,
• rozbudować istniejącą instalację o przynajmniej jeden nowy komponent,
• złożyć nowy, pełny wniosek z dokumentacją dla nowych elementów systemu.

Dzięki tej możliwości, beneficjenci wcześniejszych edycji programu mogą zmodernizować swoje instalacje, zwiększyć autokonsumpcję i jeszcze lepiej wykorzystywać wyprodukowaną energię, co przekłada się na realne oszczędności i większą niezależność energetyczną.

Wymagane dokumenty i kwestie formalne

Aby skutecznie ubiegać się o wsparcie z programu Mój Prąd 4.0, wnioskodawca musi przygotować zestaw dokumentów potwierdzających realizację inwestycji. Wymagane są:

• faktury za zakup i montaż instalacji oraz urządzeń,
• potwierdzenia płatności (np. potwierdzenie przelewu),
• dokument potwierdzający przyłączenie mikroinstalacji do sieci,
• numer PPE (punkt poboru energii),
• oświadczenie o korzystaniu z systemu net-billing,
• potwierdzenie przeprowadzenia instalacji zgodnie z przepisami.

Wszystkie dokumenty muszą być czytelne, aktualne i zgodne z rzeczywistym stanem inwestycji. Wnioski składane online muszą zawierać skany lub zdjęcia dokumentów w odpowiedniej rozdzielczości, co jest częstym powodem błędów i konieczności poprawy wniosku.

Rekomendacje dla wnioskodawców

Warto dokładnie zapoznać się z instrukcją wypełniania wniosku oraz regulaminem programu. Osoby mniej biegłe w obsłudze komputera mogą skorzystać z pomocy instalatorów, doradców energetycznych lub punktów informacyjnych prowadzonych przez samorządy i organizacje ekologiczne.

Program Mój Prąd 4.0 to szansa na znaczące obniżenie kosztów inwestycji w OZE, ale tylko przy zachowaniu pełnej staranności formalnej. Spełnienie wymogów i odpowiednie przygotowanie dokumentacji pozwala nie tylko na uzyskanie dofinansowania, ale również na zbudowanie nowoczesnego, energooszczędnego domu, wpisującego się w światowe trendy proekologiczne.

Jak złożyć wniosek i uzyskać dofinansowanie krok po kroku

Etap pierwszy: przygotowanie dokumentów

Zanim przystąpisz do składania wniosku w ramach programu Mój Prąd 4.0, warto odpowiednio się przygotować. Proces ten, choć w dużej mierze przebiega online, wymaga posiadania kompletu dokumentów, które będą załączane do wniosku w wersji elektronicznej.

Aby uniknąć niepotrzebnych opóźnień, przygotuj wcześniej:

• Faktury VAT dokumentujące zakup i montaż instalacji (PV, magazynu energii, HEMS/EMS, ładowarki itd.)
• Potwierdzenia zapłaty – najlepiej przelewy bankowe lub potwierdzenia z konta
• Zaświadczenie o przyłączeniu instalacji do sieci – wystawione przez operatora systemu dystrybucyjnego
• Numer punktu poboru energii (PPE) – znajdziesz go na fakturze od sprzedawcy energii
• Oświadczenie o korzystaniu z systemu net-billing – formularz dostępny na stronie programu
• Zdjęcie zainstalowanej instalacji – często wymagane jako dodatkowe potwierdzenie montażu

Dokumenty muszą być wyraźne i w dobrej jakości – najlepiej zeskanowane w formacie PDF lub jako zdjęcia JPEG.

Etap drugi: logowanie do systemu i składanie wniosku

Składanie wniosku odbywa się wyłącznie w formie elektronicznej poprzez generator wniosków dostępny na stronie gov.pl. Do jego wypełnienia wymagane jest posiadanie Profilu Zaufanego lub podpisu kwalifikowanego, który służy do podpisania dokumentu i autoryzacji tożsamości wnioskodawcy.

Kroki składania wniosku:

1. Wejdź na stronę: www.gov.pl/web/gov/skorzystaj-z-programu-moj-prad
2. Zaloguj się przy pomocy Profilu Zaufanego
3. Wypełnij formularz wniosku, podając dane osobowe, informacje o instalacji, numer PPE oraz dane kontaktowe
4. Dołącz wymagane dokumenty – faktury, potwierdzenia płatności, oświadczenia
5. Podpisz wniosek elektronicznie i wyślij go za pomocą systemu

Po wysłaniu wniosku otrzymasz automatyczne potwierdzenie złożenia dokumentów oraz numer sprawy, który warto zapisać.

Etap trzeci: weryfikacja wniosku i czas oczekiwania

Złożony wniosek trafia do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (lub innej upoważnionej jednostki), gdzie poddawany jest weryfikacji formalnej i merytorycznej. Urzędnicy sprawdzają:

• zgodność danych osobowych i numeru PPE
• kompletność dokumentacji
• poprawność rozliczenia w systemie net-billing
• zgodność dat montażu z regulaminem programu

W przypadku braków formalnych lub błędów, wnioskodawca otrzymuje wezwanie do uzupełnienia dokumentów – zazwyczaj z terminem 10–14 dni. Brak odpowiedzi w terminie skutkuje odrzuceniem wniosku.

Czas oczekiwania na decyzję wynosi od kilku tygodni do 2–3 miesięcy, w zależności od liczby zgłoszeń oraz jakości złożonych dokumentów. Osoby, które złożyły kompletny wniosek bez błędów, otrzymują decyzję szybciej.

Etap czwarty: wypłata środków

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, środki finansowe są przelewane bezpośrednio na konto bankowe wskazane we wniosku. Kwoty wypłat uzależnione są od zakresu inwestycji:

• 6000 zł za mikroinstalację PV
• do 16000 zł za magazyn energii
• do 5000 zł za magazyn ciepła
• do 3000 zł za HEMS/EMS
• do 7500 zł za ładowarkę EV

Możliwe jest łączenie dofinansowań, pod warunkiem że inwestycja obejmuje więcej niż jeden element. Całkowita wartość dofinansowania może sięgać nawet więcej niż 20 000 zł, co dla wielu gospodarstw domowych stanowi znaczące wsparcie finansowe.

Warto pamiętać, że wypłacone środki są zwolnione z podatku dochodowego i nie wpływają na sytuację podatkową wnioskodawcy.

Terminy naboru i monitorowanie stanu środków

Nabór wniosków w programie Mój Prąd 4.0 trwa do wyczerpania środków lub do ogłoszenia końcowego terminu przez NFOŚiGW. Środki są ograniczone, dlatego warto nie odkładać złożenia wniosku na ostatnią chwilę. Aktualna informacja o dostępności funduszy jest publikowana na stronie programu – warto regularnie ją sprawdzać.

Jeśli nabór się zakończy, a wnioskodawca nie zdążył złożyć wniosku, nie ma możliwości aplikowania z datą wsteczną. W takim przypadku pozostaje oczekiwanie na kolejną edycję programu (np. Mój Prąd 5.0), która zazwyczaj pojawia się z początkiem nowego roku lub po uzyskaniu nowych środków z budżetu krajowego lub unijnego.

Dobre praktyki i pomoc techniczna

Osoby, które nie mają doświadczenia w składaniu wniosków online, mogą skorzystać z pomocy:

• firm instalacyjnych, które często oferują usługę „kompleksowej obsługi” – od projektu po złożenie wniosku
• punktów konsultacyjnych WFOŚiGW i NFOŚiGW
• doradców energetycznych w gminach lub miastach
• bezpłatnych infolinii programu (np. dostępnych w dni robocze)

Zaleca się również, aby przed rozpoczęciem inwestycji i składaniem wniosku zapoznać się z aktualną dokumentacją programu, w tym z regulaminem, wzorami dokumentów i instrukcją wypełniania wniosku. Pozwoli to uniknąć błędów, które mogłyby opóźnić wypłatę środków lub doprowadzić do odrzucenia wniosku.

Co po otrzymaniu dofinansowania?

Po wypłacie środków beneficjent zobowiązany jest do utrzymania trwałości projektu, co oznacza, że musi korzystać z instalacji zgodnie z jej przeznaczeniem przez minimum 5 lat. Niedozwolone jest jej demontowanie, przenoszenie czy sprzedawanie w tym czasie. NFOŚiGW ma prawo do przeprowadzenia kontroli w losowo wybranych gospodarstwach domowych – również po wypłacie środków.

Wnioskodawca zobowiązuje się również do prowadzenia podstawowego monitoringu produkcji i zużycia energii, co może odbywać się poprzez system HEMS lub aplikacje oferowane przez operatora sieci.

Program Mój Prąd 4.0 to nie tylko sposób na obniżenie kosztów inwestycji, ale również realna szansa na wejście w świat nowoczesnych, odnawialnych technologii i świadomego zarządzania energią. Dla osób fizycznych, które chcą być częścią ekologicznej zmiany, to jeden z najbardziej dostępnych i atrakcyjnych programów rządowych.

FAQ mój prąd 4 – najważniejsze informacje

Na czym polega program Mój Prąd 4?

Mój Prąd 4 to rządowy program dofinansowań wspierający inwestycje w fotowoltaikę, magazyny energii, systemy zarządzania energią i ładowarki do aut elektrycznych.

Kto może skorzystać z programu Mój Prąd 4?

Program jest skierowany do osób fizycznych, które posiadają mikroinstalację fotowoltaiczną oraz korzystają z systemu net-billing.

Ile wynosi dofinansowanie w programie Mój Prąd 4?

Dofinansowanie może wynosić od 4 do 20 tysięcy złotych w zależności od zakresu inwestycji, np. same panele PV czy panele + magazyn energii.

Jak złożyć wniosek o Mój Prąd 4?

Wniosek należy złożyć online poprzez stronę gov.pl, załączając faktury, potwierdzenia płatności, potwierdzenie przyłączenia instalacji oraz inne wymagane dokumenty.

Kiedy kończy się nabór do programu Mój Prąd 4?

Nabór wniosków trwa do wyczerpania środków lub do wskazanego terminu przez NFOŚiGW – warto sprawdzać aktualizacje na stronie programu.